Η τιμή της Παρθένου Μαρίας.

web statistics

Είναι γεγονός ότι ο άνθρωπος σώζεται από τον Τριαδικό Θεό. Τα τρία πρόσωπα της μίας και αυτής θεότητας συνεργάζονται για την σωτηρία του ανθρώπου. Ο Θεός Πατέρας ελκύει προς τον Υιό· «Ουδείς δύναται να έλθη προς εμέ, εάν δεν ελκύση αυτόν ο Πατήρ ο πέμψας με» (Ιωάννης, στ 44). Ο Υιός είναι η οδός προς τον Πατέρα· «Εγώ είμαι η οδός και η αλήθεια και η ζωή· ουδείς έρχεται προς τον Πατέρα, ειμή δι' εμού» (Ιωάννης, ιδ 6). Το Άγιο Πνεύμα ενδυναμώνει τους πιστούς, τους αγιάζει, και τους οδηγεί«εις πάσαν την αλήθειαν» (Ιωάννης, ιστ 13).

Ο Θεός όμως πάντα χρησιμοποιεί άγια σκεύη προκειμένου να κάνει το έργο Του. Σε κάθε εποχή. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι ο Θεός δεν μπορεί να κάνει διαφορετικά, αλλά ότι ο Θεός τιμάει τον άνθρωπο και τον κάνει συνεργό Του. Ο απ Παύλος εκφράζει αυτήν την αγιογραφική αλήθεια με την φράση «θεου γαρ εσμεν συνεργοι» (Α Κορινθίους, γ 9). Για παράδειγμα, χρησιμοποίησε τον Μωυσή και τον Ααρών για να βγάλει τον λαό του τον Ισραήλ από την Αίγυπτο. Χρησιμοποίησε τον Ιησού του Ναυή, τους κριτές στην εποχή πριν την βασιλεία, τους προφήτες αργότερα κτλ. Το ίδιο και για την έλευση του Υιού και Λόγου για την σωτηρία μας, χρησιμοποίησε μια Παρθένα γυναίκα. Ο απ Παύλος αναφέρει· «οτε δε ηλθεν το πληρωμα του χρονου εξαπεστειλεν ο θεος τον υιον αυτου γενομενον εκ γυναικος γενομενον υπο νομον ινα τους υπο νομον εξαγοραση ινα την υιοθεσιαν απολαβωμεν» (Γαλάτας, δ 4-5). Στην Αγία Γραφή τέσσερα πρόσωπα είναι προφητευμένα. Ο Κύριος Ιησούς Χριστός, ο Ιωάννης ο Βαπτιστής, ο βασιλιάς Ιωσίας, και η Παρθένος Μαρία. Ήταν σκεύος εκλογής ανάμεσα σε χιλιάδες παρθένες κοπέλες. Είναι πρέπον να τιμάμε αυτούς που πρώτος τίμησε ο Θεός. Ένα τέτοιο πρόσωπο είναι και η Παρθένος Μαρία που τιμάει η εκκλησία του Χριστού.

Ο Θεός τιμά την παρθένο Μαρία δια του αγγέλου Γαβριήλ, ξεχωρίζοντάς το πρόσωπό της ως ευλογημένο ανάμεσα στις γυναίκες· «και εισελθων ο αγγελος προς αυτην ειπεν· χαιρε, κεχαριτωμενη, ο Κυριος μετα σου, ευλογημενη συ εν γυναιξι» (Λουκάς, α 28). Και όχι μόνο αυτό, αλλά στην συνέχεια της λέει ότι βρήκε χάρη από τον Θεό. Και γνωρίζουμε σε ποιους δίνει χάρη ο Θεός και σε ποιους αντιτάσσεται. Και αφού της εξηγεί ο Γαβριήλ ότι θα κυοφορήσει τον Λόγο του Θεού δια Αγίου Πνεύματος, εκείνη δίνει την συγκατάθεσή της· «ιδου η δουλη Κυριου γενοιτο μοι κατα το ρημα σου» (Λουκάς, α 38).  Ο άγιος Κύριλλος Ιερσολύμων (313- 387 μ Χ), αναφέρει τα εξής · « Το Άγιο Πνεύμα είναι που ήλθε στην αγία Παρθένο Μαρία. Διότι, επειδή Εκείνος που θα γεννιόταν ήταν ο Χριστός ο Μονογενής, την επισκίασε δύναμη από τον Ύψιστο, και το Πνεύμα το Άγιο, που ήλθε  σ’ Αυτήν την εξαγίασε, για να μπορέσει να δεχτεί Αυτόν, μέσω του οποίου δημιουργήθηκαν τα πάντα» (Κατήχηση 17^η , 6).

Η Γραφή σημειώνει ότι αφού γέμισε με Πνεύμα Άγιο η Ελισάβετ, την αποκάλεσε «η μητηρ του Κυριου μου»(Λουκάς, α 43). Η ίδια η Παρθένος Μαρία μεγαλύνει τον Κύριο διότι επέβλεψε στην ταπείνωσή της και αναφέρει«ιδου γαρ απο του νυν μακαριουσιν με πασαι αι γενεαι»(Λουκάς, α 48). Θα την μακαρίζουν όλες οι γενεές από τότε και συνεχώς, για την μεγάλη τιμή που δέχτηκε να γεννήσει τον προαιώνιο Λόγο του Θεού. Που σημαίνει ότι η προσφορά της στην Σωτηρία του ανθρώπου ήταν τεράστιας σημασίας, όχι με την έννοια ότι η ίδια σώζει άμεσα, αλλά ότι με την συγκατάθεσή της γίνεται το μέσον για να έρθει η Σωτηρία στην ανθρωπότητα, που είναι ο Χριστός. Κατά τον άγιο Ειρηναίο της Λυών (δεύτερος αιώνας μετά Χριστόν), «Η Μαρία υπακούσασα έγινε αιτία σωτηρίας για ολόκληρη την ανθρωπότητα» (Βλέπε Πατρολογία Στ. Παπαδόπουλου, Ά τόμος, σελ. 298). Ο μακαριστός π Αντώνιος Αλεβιζόπουλος, παρατηρεί όμορφα· «Η ανθρωπότης δίδει στο πρόσωπο της Παρθένου την αγνότερη προσφορά της στον Θεό και ο Θεός τη δέχεται και την κάνει δοχείο, τόπο της γέννησής Του, μητέρα του ανθρώπινου γένους και ολόκληρου του κόσμου. Αυτό σημαίνει ο λόγος του Κυρίου στον αγαπημένο Του μαθητή, Ιδού η μήτηρ σου (Ιωάννης, ιθ 27) [Η Ορθοδοξία μας, σελ. 200]. Οποιαδήποτε τιμή και αν δώσουμε στην Παρθένο Μαρία, δεν θα είναι μεγαλύτερη από αυτήν που της έδωσε ο ίδιος ο Θεός.

Ο Θεός θέλει την τιμή των αγίων Του. Με εγκώμια που θα εκτείνονται στους αιώνες. «Μνήμη δικαίων μετ’ εγκωμίων» (Παροιμίες Ι 7). Και  «Εις μνημόσυνον αιώνιον έσται ο δίκαιος» (Ψαλμός ΡΙΒ 6). Ο ίδιος ο Θεός λέει«τους δοξαζοντας με δοξασω» (Α Σαμουήλ, β 30). Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος αναφέρει και το «Τιμή γαρ μάρτυρος, μίμησις μάρτυρος». (Λόγος εις Μάρτυρας). 

Όσοι αρνούνται την θεάρεστη τιμή των αγίων που πρώτος τίμησε και δόξασε ο Θεός, φέρουν περιστατικά για να αφαιρέσουν αυτήν την τιμή, διαστρέφοντας τα σαφέστατα λόγια της Αγίας Γραφής.

Αναφέρουν το περιστατικό όπου ενώ Εκείνος κήρυττε, η μητέρα του και οι αδελφοί Του τον ζητούσαν έξω. Του είπαν· «Ιδού, η μήτηρ σου και οι αδελφοί σου έξω σε ζητούσι». Τότε ο Κύριος είπε· «Τις είναι η μήτηρ μου ή οι αδελφοί μου; και περιβλέψας κύκλω προς τους καθημένους περί αυτόν, λέγει, Ιδού η μήτηρ μου και οι αδελφοί μου διότι όστις κάμει το θέλημα του Θεού, ούτος είναι αδελφός μου, και αδελφή μου, και μήτηρ»(Μαρκ.γ:31-33). Ο μακαριστός π Αλεβιζόπουλος εξηγεί για το συγκεκριμένο περιστατικό· «Μερικές φορές ο Χριστός, όταν μιλούσε για τον εαυτό Του ή γενικότερα, προσάρμοζε τους λόγους Του στην αντίληψη των ακροατών Του με σκοπό να τους κηρύξει βαθιές διδασκαλίες. Έτσι απάντησε στους Ιουδαίους που έθεταν την σαρκική συγγένεια πάνω από την πνευματική» (Η Ορθοδοξία μας, σελ. 206). Πέρα από αυτήν παρατήρηση, μπορούμε να ισχυριστούμε και το εξής απλό. Η κατά σάρκα μητέρα του Κυρίου Ιησού Χριστού, ήταν και κατά σάρκα συγγενής με τον Ιησού, εφόσον κυοφορήθηκε στην κοιλιά της, είναι όμως και πνευματική Του συγγενής, εφόσον και εκείνη έκανε το θέλημα του Θεού στην ζωή της. Επομένως, η προσπάθεια από πλευράς των αιρετικών να μειώσουν το πρόσωπο της Θεοτόκου, δεν είναι μόνο ασέβεια, αλλά και διαστροφή των λόγων του Ευαγγελίου.

Χρησιμοποιούν επίσης και μια άλλη περίπτωση , κατά την οποία κάποια γυναίκα φώναξε «Μακαρία η κοιλία ήτις σε εβάστασε, και οι μαστοί τους οποίους εθήλασας», και ο Κύριος απάντησε «Μακάριοι μάλλον οι ακούοντες τον λόγον του Θεού και φυλλάττοντες αυτόν» (Λουκάς, ια 28). Σε αυτό το σημείο, οφείλουμε να δούμε την φράση αυτή στο αρχαίο κείμενο. Στο αρχαίο γράφει «μενουνγε μακαριοι οι ακουοντες τον λογον του Θεου και φυλασσοντες αυτόν». Ο π Αλεβιζόπουλος παρατηρεί· «Η λέξη ‘’μενουνγε’’ δε σημαίνει ‘’μάλλον’’, αλλά βεβαίως, αληθινά, πράγματι (Ρωμαίους, ι 18, Λουκάς, β 51) [Η Ορθοδοξία μας, σελ. 206].  Η κριτική έκδοση του κείμενου της Καινής Διαθήκης των Nestle – Aland αναφέρει «αὐτός δὲ εἶπεν· μενοῦν μακάριοι οἱ ἀκούοντες τόν λόγον τοῦθεοῦ καί φυλάσσοντες» (Λουκ. 11, 28). Στο κείμενό τους υπάρχει πάνω από την λέξη "μενοῦν" ένα σύμβολο που παραπέμπει σε υποσημείωση. Η λέξη αυτή μπορεί να αντικατασταθεί διότι κάτι τέτοιο επιτάσσει η διαφορετική γραφή της λέξης που υπάρχει σε άλλες έγκυρες πηγές. Ως εναλλακτική λέξη, οι συγκεκριμένοι κριτικοί του κειμένου, έχουν την λέξη ‘’μενουνγε’’. Στο υπόμνημα του Π. Τρεμπέλα διαβάζουμε στον  Γ  Τόμο στο Ευαγγέλιο του Λουκά, σελ. 351  ότι  και τα δύο σημαίνουν το ίδιο πράγμα!! Και μάλιστα, ότι ο Κύριος δεν αρνείται τον μακαρισμό της γυναίκας προς την Παναγία, αλλά δείχνει ότι ο μακαρισμός ισχύει και θα ισχύει όσο ο άνθρωπος θα είναι στο θέλημά Του, χωρίς να μακαρίζει περισσότερο τους άλλους από ότι την Μαρία.  Ο Θεοφύλακτος Βουλγαρίας δίνει την εξής ερμηνεία «Αυτός δε μακαρίζει τους φυλάσσοντας τον Λόγο του Θεού, ουκ εκβαλλών του μακαρισμού την Μητέρα αυτού, άπαγε, αλλά δεικνύων, ότι ουδέν ουδέ εκείνη ωφεληθήσεται από του τεκείν αυτόν και θηλάσαι, ει μη και την άλλην άπασαν αρετήν έχοι.»(Ερμηνεία εις το κατά Λουκάν ευαγγέλιον). Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, ανάμεσα στα άλλα , ερμηνεύει ως εξής· «Η απάντησις δεν εδόθη προς απώθησιν της μητρός Του, αλλά προς απόδειξιν ότι ουδόλως θα ωφελεί αυτήν η γέννησις, αν δεν ήτο ευσεβής και πιστή»(Υπόμνημα εις το κατά Ιωάννην, ομιλία 21^η , 3).

 Ένα ακόμα περιστατικό, είναι η έλλειψη οίνου στον γάμο της Κανά. Εκεί, η Παρθένος Μαρία, αναφέρει στον Ιησού το πρόβλημα, και Εκείνος της λέει «Τι είναι μεταξύ εμού και σού γύναι; δεν ήλθεν έτι η ώρα μου». Την αποκαλεί ‘’γύναι’’. Ο ιερός Χρυσόστομος εξηγεί· «Διότι ποτέ δεν είχε περί αυτού την γνώμη που έπρεπεν, αλλ’ επειδή τον εγέννησεν, είχε την αξίωσιν, κατά την συνήθειαν των άλλων μητέρων, να προστάζει εις αυτόν τα πάντα, ενώ έπρεπε να τον προσκυνεί και να τον σέβεται ως Κύριον. Δι’ αυτό λοιπόν τότε απάντησε κατ’  αυτόν τον τρόπον»(Υπόμνημα εις το ευαγγέλιο του Ιωάννη, Ομιλία 21^η , 2). Με άλλα λόγια, της μιλάει ως Θεός και όχι ως άνθρωπος. Δεν απευθύνεται προς αυτήν ως άνθρωπος Ιησούς Χριστός, αλλά ως θεός. Ο Χρυσόστομος όμως, δεν αναφέρει ότι ο Χριστός δεν την τιμάει, όπως θα σκεφτούν οι αιρετικοί. Αναφέρεται στο συγκεκριμένο περιστατικό. Αν διαβάσετε όλη την ομιλία, ο Χρυσόστομος υποστηρίζει ότι ένας ακόμη λόγος, είναι ότι ο Κύριος ήθελε να του ζητήσουν βοήθεια εκείνοι που είχαν το πρόβλημα και όχι η μητέρα Του, για να μην φανεί το θαύμα ύποπτο. Ο ίδιος ο Κύριος τίμησε την μητέρα του. Ο Χρυσόστομος ερμηνεύει·«Διότι αυτός εφρόντιζε και δια την σωτηρίαν της ψυχής και δια την ευεργεσία πολλών, δια την οποία και εσαρκώθει. Επομένως τα λόγια αυτά δεν σημαίνουν αυθάδειαν προς την μητέρα, αλλά μεγάλην οικονομίαν, η οποία και εκείνη εδίδασκε και τα θαύματα προέβλεπε να γίνονται με την αρμόζουσαν αξίαν. Αλλ’ ότι αυτήν ετίμα πολύ, εκτός από τα άλλα και αυτό που φαίνεται, ότι ελέχθη επιτιμητικώς, είναι πάρα πολύ αρκετόν δια να το αποδείξει» (Ομιλία 21^η , 3).  Από την συνέχεια της ευαγγελικής αφήγησης, βλέπουμε ότι τελικά ο Κύριος κάνει το θαύμα, ενώ είχε αναφέρει ότι ακόμα δεν είχε έρθει η ώρα Του. « Προσέτι έκαμεν αυτόδια να τιμήσει την μητέρα του, δια να μην φανεί ότι αντιλέγει εις αυτήν συνεχώς, δια να μη αποκτήσει φήμην αδυναμίας, δι ανα μη προσβάλει αυτήν που τον εγέννησεν ενώπιον τόσων ανθρώπων»(Ομιλία, 22^η 1).  

Για να προσγειώσουμε τους αντιφρονούντας στην πραγματικότητα, αναφέρουμε τι πιστεύει η Ορθοδοξία για την λατρεία του Θεού και την τιμή των αγίων, όχι με αυθαίρετες απόψεις, αλλά από επίσημο κείμενό της.

«Τον μεν (Χριστό) ως Θεόν και Δεσπότην, τους δε (αγίους) δια τον κοινόν Δεσπότην, ως Αυτού γνησίους θεράποντας τιμώντες και σέβοντες και την κατά σχέσιν προσκύνησιν απονέμοντες» (Συνοδικό Ορθοδοξίας της Ζ Οικ. Συνόδου).