Ιωακείμ και Άννα, ευδόκιμοι στην αρετή.

web statistics

08ΣΕΠ

Η εκκλησιαστική φιλολογία και η υμνολογία έχουν αφιερώσει εξαιρετικά κείμενα στους προπάτορες Ιωακείμ και Άννα, όπου αποτυπώνονται η τιμή και ο σεβασμός των πιστών προς αυτούς που διακόνησαν στο έργο της θείας ενανθρωπήσεως. Στα κείμενα αυτά υπενθυμίζεται και η μεγάλη σημασία του ρόλου των γονέων στη διαμόρφωση της προσωπικότητας της Παρθένου Μαρίας.

Ο Ιωακείμ, μια εξέχουσα φυσιογνωμία από τη βασιλική φυλή του Ιούδα και η σύζυγός του Άννα υπερείχαν, όπως παρατηρεί ο άγιος Γρηγόριος Παλαμάς, στην αρετή από όλους εκείνους που οφείλουν την ευγένεια του γένους και του ήθους στην καταγωγή τους από τον Δαυίδ. Η Παρθένος Μαρία, θυγατέρα σωφρόνων και πολυάρετων γονέων πού τελειώθηκαν στην προσευχή και την άσκηση, ήταν εύλογο να είναι πάναγνος, πανάρετος και γεννήτρια παρθενίας. Η αγιότητά της προετοιμαζόταν από τους ευσεβείς γονείς της σε όλη τη διάρκεια του επίγειου βίου τους. Ζούσαν μέσα στη χάρη του Θεού και την ευλογία της αγιότητας που τους κληροδότησαν οι μεγάλοι προφήτες και πατριάρχες της Παλαιάς Διαθήκης. Η νέκρωση του προσωπικού τους θελήματος και η απόλυτη υπακοή στο θέλημα του Θεού αύξησε την επίδοσή τους στην αρετή. Γι’ αυτό και ξεχώρισαν από τους δικαίους της Παλαιάς Διαθήκης και έγιναν πολύ αγαπητοί στον Θεό.

Οι εκκλησιαστικοί Πατέρες, όταν αναφέρονται στον Ιωακείμ και την Άννα, μιλούν για τη μεγάλη δικαιοσύνη τους και για τον πλούτο των αρετών τους που αντανακλούν την ευγενή ωραιότητα της ψυχής.  Αυτή η υπερβάλλουσα αρετή τους κατέστησε, περισσότερο από όλους, γνώριμους στον Θεό που εισάκουσε την επιθυμία τους. Η γέννηση της Μαρίας ήταν ο καρπός των προσευχών και της αφοσιώσεως των θεοπατόρων στον Θεό. Η αγιότητα τους, η πίστη και η απόλυτη αποδοχή του νόμου του Θεού απέδωσε τον τελειότερο καρπό. Έτσι πρόσφεραν στους ανθρώπους τη μεγαλύτερη δωρεά που είναι η δυνατότητα της εν Χριστώ σωτηρίας μέσω της Θεοτόκου. Αυτός είναι και ο λόγος που η εκλογή των θεοπατόρων χαρακτηρίζεται «μακαρία», αφού και οι δύο ήσαν ευδόκιμοι στην αρετή.

Ο Ιωακείμ, που έθεσε τον εαυτό του κάτω από την καθοδήγηση του Θεού δεν υπελείπετο σε τίποτα ως προς τα άριστα, δηλαδή τα αγαθά που επιθυμούν και επιζητούν οι σώφρονες άνθρωποι. Κράτησε για την επιβίωσή του ό,τι ήταν απολύτως αναγκαίο και όχι τα ευχάριστα αυτής της ζωής. Γιατί τα πρώτα, τα απαραίτητα, ως έκφραση ασκήσεως, επισημαίνει ο άγιος Ιωάννης Δαμασκηνός, ευαρεστούν τον Θεό και αποφέρουν καρπούς, τις αρετές, που θα αποδώσουν αργότερα αιώνια ζωή σε αυτούς που κοπίασαν. Για το ρόλο και τη συμβολή του στην πραγμάτωση του σχεδίου της θείας οικονομίας ο Ιωακείμ χαρακτηρίζεται υπέρτερος και μείζων μεταξύ των γεννητόρων.

Το ίδιο θεοσεβής ήταν και η αγία Άννα. Το όνομά της σημαίνει «χάρις». Με τον άγιο βίο της είλκυσε τη χάρη του Θεού. Παρότι στείρα, απέκτησε τέκνο υστέρα από δεήσεις, ικεσίες και συνεχή προσευχή που έκαναν από κοινού με τον ευσεβή σύζυγο της, τον Ιωακείμ: «Γυνή εν ομονοία ψυχής και σωφροσύνης σώματος το μονότροπον αεί της γνώσεως μετά του ανδρός κτησαμένη». Η Άννα εκπληρώνοντας πιστά τα καθήκοντά της προς τον Θεό απείχε από κάθε αμαρτία. Όχι μόνο δεν προκάλεσε κάποιο κακό στον άνδρα της, όπως η Εύα, αλλά ταυτίστηκε μαζί του και προήχθησαν από κοινού στην αρετή· «ου γαρ βλαπτικώς, ως η Εύα, μετεποιήθη, αλλά βοηθός τω ανδρί συνηρμόσθη επί τε τοις των αρετών πολιτεύμασιν επί τε ταις διά την προς Θεόν ικεσίαις» .

Ο Ιωακείμ και η Άννα, το σεβάσμιο ζεύγος των θεοπατόρων, στην προσωπική τους πορεία προς την τελείωση, έζησαν μέσα στη σύνεση, την ευγένεια και την πνευματική ετοιμότητα. Η γνώση του νόμου και των θείων εντολών, μαζί με την ευλάβεια και την άσκηση σε κάθε αρετή, συμπορεύτηκαν ταπεινά με την ολοκληρωτική αγάπη και αφοσίωση στον Θεό. Με τη θεία μελέτη και την αέναη προσευχή προσέγγισαν τόσο πολύ τον Θεό που αξιώθηκαν να δεχθούν την αποκάλυψη του αρρήτου μυστηρίου και να φέρουν στον κόσμο εκείνην που γέννησε τον ποιητή του ουρανού και της γης. Γι’ αυτό και υπερέχουν όλων των γενεών.

Η Παρθένος Μαρία, που επρόκειτο να διακονήσει ως Μητέρα Θεού στο ύψιστο έργο τής σωτηρίας του ανθρώπινου γένους, υπερέβαλε όλων των ανθρώπων ως προς την καθαρότητα, αφού και οι γεννήτορές της υπήρξαν πρότυπα ενάρετου βίου. Αυτό αποτέλεσε προϋπόθεση μιμήσεως και δείκτη πορείας και για τη μικρή κόρη της Ναζαρέτ. Πράγματι, ο Ιωακείμ και η Άννα ήσαν πιστοί τηρητές του μωσαϊκού νόμου, δίκαιοι, φιλεύσπλαχνοι, ελεήμονες και γεμάτοι ένθερμο ζήλο για κάθε αγαθό. Ο διηνεκής αίνος, η μεγάλη αγάπη προς τον Θεό, αλλά και η πίστη στην προνοιακή του παρουσία τους κατέστησε θεοφιλείς. Για το θεάρεστο βίο τους εισακούστηκαν και τιμήθηκαν με την πιο αξιοθαύμαστη τιμή, αυτή των θεοπατόρων.

(Ευτυχίας Γιούλτση, «Παναγία πρότυπο πνευματικής τελειώσεως», εκδ. Π. Πουρναρά, Θεσ/νἰκη, σ. 68-72)