web statistics
Ένας νέος, πολύ σημαντικός, μνημείο θα έχουμε να δούμε κατά τη διάρκεια της εκδρομής που διοργανώνει το γραφείο μας στην Τραπεζούντα και τον Πόντο το ερχόμενο Σάββατο: Είναι το λαξευμένο ναό της Παναγίας Θεοσκεπάστου, ενταγμένο σε ένα ευρύτερο μοναστήρι συγκρότημα που περιλαμβάνει και τάφους του Μεγάλου Κομνηνών ! 
Η αποκατάσταση του ναού της Παναγίας Θεογασπάστου στο Τραπεζούντα , ένα από τα σημαντικότερα τουριστικά σημεία στην περιοχή του Πόντου, θα ολοκληρωθεί σύντομα, σύμφωνα με δηλώσεις τοπικών αξιωματούχων στα τουρκικά μέσα ενημέρωσης, προσβλέποντας στην ενίσχυση του τουρισμού της περιοχής.
Σύμφωνα με δηλώσεις του Orhan Fevzi Gümrükçüoğlu , αρχιτέκτονα Τραπεζούντας, η πόλη της Τραπεζούντας υπήρξε ανέκαθεν τόπος πολιτισμών. Γι 'αυτό και στόχος της τουρκικής δημοτικής αρχής είναι η αναβίωση των ιστορικών μνημείων της πόλης προκειμένου να προσελκύσει περισσότερους τουρίστες.
Για το σκοπό αυτό, το Μάρτιο του 2014 ξεκίνησε η ανασύσταση του μοναστηριού της Παναγίας Θεοσκεπάστου, που βρίσκεται στην περιοχή Boztepe με θέα στην πόλη. «Το έργο της αποκατάστασης του μοναστηριού είχε γίνει στο παρελθόν με τους οικονομικούς πόρους του δήμου. Στη συνέχεια παραδόσαμε την ιστορική αυτή θέση στο Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού για διάρκεια πέντε ετών προκειμένου να ξεκινήσει η αποκατάσταση. Χάρη στην επιμονή μας, το υπουργείο ξεκίνησε το διαγωνισμό για την αποκατάσταση και η εταιρεία που κέρδισε τον διοργανώνει », αναφέρει ο αρχιτέκτονας στη δήλωσή του.
Αποκατάσταση του λαξευτού ναού της Παναγίας της Θεοδοσίας στην Τραπεζούντα
Μιλώντας για τη σημασία της μονής από την τουριστική άποψη στην περιοχή , ο Gümrükçüoğlu είπε: «Όταν ολοκληρωθεί η αποκατάσταση, η Μονή Kızlar (σ.σ. Ιεράς Μονής Θεοσκεπάστου ) θα εξυπηρετεί τον τουρισμό και θα αποτελέσει πηγή αναζωογόνησης της πολιτιστικής , καλλιτεχνικής και τουριστικής ζωής της Τραπεζούντας. Πιστεύουμε ότι η πόλη μας θα είναι ο άνοδος στον τομέα της τουρισμού ».
Σημείωσε, επίσης, ότι οι τοπικοί τεχνίτες ήταν αρκετά ευχαριστημένοι με την αποκατάσταση, προσθέτοντας: «Το μοναστήρι θα αποτελέσει σημείο επίσκεψης για ντόπιους και ξένους τουρίστες. Αυτό κάνει τους ντόπιους και τους τεχνίτες της περιοχής αρκετά χαρούμενους. Το μοναστήρι θα συμβάλει στην ανάπτυξη του τουρισμού στην ανατολική Μαύρη Θάλασσα. Θα είναι ένας πόλος έλξης για τους τουρίστες που επισκέπτονται την Τραπεζούντα . Οι σπάνιες ζωγραφιές της εκκλησίας του μοναστηριού θα φτάσουν στην επιφάνεια με την ολοκλήρωση της αποκατάστασης. Το κόστος του έργου είναι 1,57 εκατομμύρια Τουρκικές λίρες ».
στορικό της Μονής
Παναγία Θεοσκέπαστος Τραπεζούντας
Το μακεδονικό ναό της Παναγίας Θεοκασπάστου, ένα κτίριο που συνδέθηκε στενά με την οικογένεια του Αλεξίου Γ Μεγάλου Κομνηνού ( 1349-1390 ), φέρει έντονη τη σφραγίδα της λειτουργίας του, όπως συμβαίνει και με άλλες σημαντικές εκκλησιαστικές εγκαταστάσεις της Τραπεζούντας. Ο ναός ανήκει σε ένα ευρύτερο κτηριακό συγκρότημα, το οποίο εντοπίζεται στις πλαγιές του όρους Μίντριον , στα μισά του δρόμου ανάμεσα στο λιμάνι και στην ακρόπολη του Τραπεζούντα . Ο
χώρος, εκτός από την κεντρική σπηλαιώδη εκκλησία, περιλαμβάνει κελιά και μικρότερους ναούς και στεγάζει χώρους ταφής.
Ο ρόλος της οικογένειας των Μεγάλων Κομνηνών και η σχέση του με το μνημείο είχε καταγραφεί και σε κτητορική παράσταση σε τοίχο του ναού που απεικόνιζε τον Αλέξιο Γ Μεγάλο Κομνηνό , τον σύζυγό του Θεοδώρα και την μητέρα του Ειρήνη . Η τελευταία, μάλιστα, παριστάνεται ως ο κύριος χορηγός, καθώς κρατάει το μοτίβο του ναού, στοιχείο που συγκαταλέγεται ανάμεσα στα συνηθισμένα εικονογραφικά χαρακτηριστικά των βυζαντινών κατοικητικών απεικονίσεων.
Ο πιο ενδιαφέρων από τους τάφους είναι σίγουρα ο δεσπότης του Ανδρονίκου, του νόμου του Αλεξίου Γ του Μεγάλου Κομνηνού , όχι λόγω της διαμόρφωσής του αλλά λόγω των συνθηκών θανάτου του. Όπως μας πληροφορούν πηγές της εποχής, ο Ανδρόνικος σκοτώθηκε πολύ νέος πέφτοντας από ένα παράθυρο του παλατιού στο Τραπεζούντα και ετοιμάστηκε στο νάρθηκα της Μονής Θεοσκεπάστου . Το γεγονός αυτό, καθώς και το νεαρό της ηλικίας του νεκρού, αναφέρονται στην επιτύμβια επιγραφή της Θεοσκεπάστου:
"Αλλά τι πεπόνθαμεν μετά από αυτό; / / Των παλαιοτέρων καταυλισθέντων / εκδιωχθέντων, βαβαί, ο ταλαίπωρος despotis / [...] / ο δεύτερος εικοστός χρόνος ανύμων". Στην επιγραφή λοιπόν εξιδανικεύεται ο χαρακτήρας και η προσωπικότητα του νεκρωμένου νέου και τονίζεται η βασιλική του καταγωγή, ίσως σε μια προσπάθεια ένταξής του στην αυτοκρατορική κυριαρχία: "Εδώ έλεγε ο ισχυρός γενναιόδωρος / ηρώς [...] / βασιλικός οσφύος κατηγμένον / Ούτος του κλεισμένη η μητέρα του Αλεξίου / αυτοκράτορας φίλου και χαρίση / παρ 'τον κύριο βαθμό του τόπου του δεσπότου / [...] / ο Κομνηνθής Ανδρονίκος ο μέγας ".
Παναγία Θεοσκέπαστος Τραπεζούντας
Η κτητορική παράσταση των Μεγάλων Κομνηνών στην Παναγία της Θεοδοσίας, όπως αποτυπώνεται από περιηγητές του 19ου αιώνα. Εικονίζεται ο Αλέξιος Γ (1349-1390), ο σύζυγός του Θεοδώρα Καντακουζηνή και η Ειρήνη , η μητέρα του Αλεξίου Γ , που κρατά το μοτίβο του ναού.
Όλη αυτή η προσπάθεια θα μπορούσε να οφείλεται σε προσωπική πρωτοβουλία και ενεργοποίηση του αυτοκράτορα, προκειμένου να εξασφαλίσει τη μεταγραφή του αγαπημένου, όπως φαίνεται, του γιου του. Στην μονή εξάλλου βρίσκονται οι τάφοι των δύο νόμιμων παιδιών του Αλεξίου Γ, του Μανουήλ Γ και του Αλεξίου Δ Μεγάλου Κομνηνού, αλλά δεν υπάρχουν στοιχεία για τις σχετικές ταφικές επιγραφές.
Δυστυχώς, όλες οι παραπάνω -προσωπογραφίες, συνοδευτικές επιγραφές της ταυτότητας των μορφών, επιτύμβια επιγραφή - αποτελούν τελικά απολεσθέν υλικό για την σύγχρονη έρευνα. Το 1843, στο πλαίσιο μιας ανακαίνισης του μνημείου, έγιναν εκτεταμένες επεμβάσεις: ο ρυθμικός χαρακτήρας του Ανδρονίκου αντικαταστάθηκε από έναν πιο λογικό και ξαναζυγισμένο τον τύπο των κτητόρων, ανάμεσα στους οποίους «εμφανίστηκε» και ο Ανδρόνικος, ενώ η Ειρήνη «εξαφανίστηκε». Έτσι, η περιγραφή του πρώτου σταδίου του μνημείου βασίζεται σε μαρτυρίες-φωτογραφιών, σχεδίων, αποτυπώσεων-μελετητών-περιηγητών του 19ου αιώνα.
Σε αυτή την αρχική φάση, που σύμφωνα με τα συνδεόμενα πρόσωπα χρονολογείται στο β μισό του 14ου αιώνα, ανήκουν και οι τοιχογραφίες του ναού. Οι μελετητές τους, ήδη από τις αρχές του 20ου αιώνα, σημειώνουν την αυστηρότητα των μορφών και την απλοποιημένη απόδοση των αρχιτεκτονικών. Η κατάσταση των τοιχογραφιών σήμερα δεν επιτρέπει την εξέταση αυτού του εικαστικού συνόλου.
Πηγή: Το δίκτυο ειδήσεων της Αρχαιολογίας, IME
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου