Τα προσκυνήματα της Παναγίας στη Δωδεκάνησο.

web statistics

 Δεκαπενταύγουστος: Το «Πάσχα του καλοκαιριού»

ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ - ΕΝΑ ΚΑΘΕ ΚΥΡΙΑΚΗ15/08/2014

Μεγάλη γιορτή της Χριστιανοσύνης η 15η Αυγούστου. Η Παναγία, μητέρα του Χριστού αποτελεί το καταφύγιο όλων των χριστιανών, όχι μόνο την ημέρα της Kοιμήσεώς της, αλλά κάθε μέρα – είναι το πιο λατρεμένο πρόσωπο των απανταχού χριστιανών.

Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι οι περισσότερες εκκλησίες, οι μονές και τα ξωκκλήσια φέρουν το όνομά της με διάφορα τοπικά προσωνύμια.

Στη Δωδεκάνησο τα προσκυνήματα της Παναγίας δεσπόζουν σε κάθε νησί και αποτελούν καταφύγιο όλων των πιστών και ειδικά στις δύσκολες ώρες από αρχαιοτάτων χρόνων.

Ξεχωριστά προσκυνήματα για την εορτάζουσα την Παρασκευή Παναγία και τα οποία είναι πιο γνωστά στα νησιά μας, είναι τα παρακάτω:

ΡΟΔΟΣ – ΠΑΝΑΓΙΑ ΥΨΕΝΗ

Στο νοτιοανατολικό μέρος του νησιού, 50 χιλ. από τη πόλη της Ρόδου, με κατεύθυνση προς την ιστορική Λίνδο και στο χωριό Λάρδος, κρυμμένο μέσα στο άλλοτε καταπράσινο δάσος, βρίσκεται το μοναστήρι της Παναγίας Υψενής ή Γυψενής…

Δυο είναι οι πιθανές εκδοχές για τα προσωνύμια της Παναγίας. Υψενή, από το ύψος στο οποίο είναι χτισμένη η Μονή, εξ ου και ο λαϊκός στίχος “Ω Παναγιά μου Υψενή, που ‘σαι στα Ψηλώματα”. “Γυψενή” , από τα στρώματα Γύψου που βρίσκονται γύρω από την περιοχή.
H χρονολογία κτίσης της Μονής, σύμφωνα με την επιγραφή που βρίσκεται στην είσοδο του ιερού ναού τοποθετείται γύρω στα 1855 και κτήτορας της ήταν ο Όσιος Μελέτιος. Σήμερα στη μονή εγκαταβιώνουν 15 μοναχές υπό την πνευματική καθοδήγηση της νέας καθ’ ηγουμένης της Μονής, Μαριάμ Μοναχής. Πρώτη ηγουμένη της Ιεράς Μονής, διετέλεσε η μοναχή Ευγενία και Θεμελιωτής της αδελφότητας υπήρξε ο νυν Μητροπολίτης Νέας Ζηλανδίας, κ. Αμφιλόχιος Τσούκος.
Το μοναστήρι πανηγυρίζει στις 22 και 23 Αυγούστου, στα εννιάμερα της Παναγίας, όπου συρρέει πλήθος κόσμου και στις 12 Φεβρουαρίου οπότε και τιμάται η μνήμη του Οσίου Μελετίου.
Μερικά από τα διακονήματα των μοναζουσών, είναι η αγιογραφία, το ράψιμο, η καλλιέργεια της γης (αμπέλια, ελαιόδεντρα, ξυνόδεντρα) και η κατασκευή εικόνων σε φυσικό ξύλο.
Ένα μοναστήρι με τη δική του ιστορία και διαδρομή στολίζει το νησί της Ρόδου και χαρίζει τη γαλήνη σε όλους τους επισκέπτες και προσκυνητές της Μονής.

ΡΟΔΟΣ – ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΣΑΜΠΙΚΑ

 

Η εικόνα της Παναγίας της Τσαμπίκας βρισκόταν αρχικά στο Μοναστήρι της Παναγίας του Κύκκου (Κύπρος). Από την Κύπρο, με θαυματουργικό τρόπο, η εικόνα έφευγε και πήγαινε στο βουνό Ζαμβύκη του Αρχάγγελου της Ρόδου. Η απώλεια της εικόνας προκάλεσε αναστάτωση στους μοναχούς του Κύκκου που κατέβαλαν κάθε δυνατή προσπάθεια για να την εντοπίσουν.

Στο βουνό Ζαμβύκη η Παναγία κρύβεται από τα βλέμματα των Χριστιανών σε ένα κυπαρίσσι. Όμως πολύ ταπεινά και απλά φανερώνεται σε βοσκό που μένει στην απέναντι περιοχή της βρύσης του Αιμαχού (Γιεμαχιού). Ο βοσκός είδε το φως της Παναγίας αλλά αρχικά δεν έδωσε καμία σημασία. Το είδε και την επόμενη βραδιά. Όταν όμως το είδε και για τρίτη φορά αποφάσισε να ανεβεί στο απέναντι βουνό, για να δει από κοντά με τα μάτια του, τι ήταν αυτό το φως.

Όταν έφθασε στο ύψωμα ο βοσκός μαρμάρωσε στο θέαμα που είδε να προβάλλεται μπροστά του. Είδε την εικόνα της Παναγίας να φωτίζεται από ακοίμητο κανδήλι στο «κυπαρίσσι το αεράτο» (έτσι λέγεται το δέντρο που είχε σταθμεύσει η Μεσίτρια των ανθρώπων). Από το γεγονός αυτό πήρε η εικόνα και το όνομα της, αφού η λέξη «τσάμπα», στην τοπική διάλεκτο της ρόδου σημαίνει σπίθα, φωτιά.

Αυτό το κυπαρίσσι σώζεται μέχρι σήμερα και στη ρίζα του υπάρχει μια τρύπα που σε πολύ τακτά χρονικά διαστήματα βγάζει ζεστό και κρύο αέρα.

Τελικά οι Κυκκώτες εντόπισαν την εικόνα στο νησί της Ρόδου και την μετέφεραν πίσω στην Κύπρο. Η εικόνα όμως και πάλι γύρισε πίσω στο βουνό της. Οι Κύπριοι όταν την ξαναέφεραν πίσω για να είναι σίγουροι ότι είναι η εικόνα τους, την έκαψαν λίγο από πίσω για να έχουν κάποιο σημάδι που θα την αναγνώριζαν πιο εύκολα. Η εικόνα όμως και για τρίτη φορά έρχεται στη νέα της κατοικία (το σημάδι σώζεται πολύ καθαρά μέχρι σήμερα).

Η εικόνα από τότε δεν έφυγε ποτέ από τη Ρόδο. Όταν ζητήθηκε να μεταφερθεί για προσκύνημα σε άλλα μέρη της Ελλάδος αυτή επέστρεψε και πάλι πίσω. Όταν το 2002 μ.Χ. κτίστηκε παρεκκλήσι προς τιμή της Παναγίας της Τσαμπίκας στο Πέρα Χωριό στην Κύπρο και οι κάτοικοι ζήτησαν να γίνει το εγκαίνιο του την 24η Ιουλίου, ο Μητροπολίτης Ρόδου, κ.κ. Κύριλλος, συνοδευόμενος από τρείς κληρικούς, έφερε την εικόνα στην Κύπρο, τέλεσε το εγκαίνιο του ναού και η εικόνα για πρώτη φορά έφυγε από τη θέση της για τρεις μέρες.

Το Μοναστήρι της Παναγίας της Τσαμπίκας, γιορτάζει το Γενέσιο της Θεοτόκου την 8η Σεπτεμβρίου και την Γ΄ Κυριακή των Νηστειών (Σταυροπροσκύνησης).

Ένα από τα παλιότερα θαύματα της Παναγίας Τσαμπίκας είναι και αυτό που συνδέεται με τα μεγάλα κτήματα γύρω από το Μοναστήρι. Αυτά τα κτήματα ανήκαν σ έναν Τούρκο Πασά, του οποίου η γυναίκα δεν τεκνοποιούσε. Εκείνη μαθαίνοντας για την Παναγία, προσευχήθηκε κι έφαγε το φυτιλάκι που έκαιγε στο καντήλι της εικόνας της. Έγινε το θαύμα κι έμεινε έγκυος. Ο Τούρκος δεν μπορούσε να πιστέψει πως το παιδί ήταν δικό του. Ούτε πίστευε πως επρόκειτο για θαύμα. Όταν όμως γεννήθηκε το μωρό, κρατούσε στη μικρή χούφτα του το φυτιλάκι του καντηλιού. Έτσι, ο Τούρκος Πασάς δώρισε στην εκκλησία όλα αυτά τα κτήματα που βρίσκονται γύρω απ το ναό.

Κάρπαθος – Παναγία στην Όλυμπο

Για τους πιο ταξιδεμένους, που έχουν αψηφήσει την απόσταση και τις δυσκολίες στην πρόσβαση, το πανηγύρι της Κοίμησης της Θεοτόκου, στην Όλυμπο της Καρπάθου είναι από τα πιο κατανυκτικά.

Στην Όλυμπο, οι λειτουργίες είναι βαθιά συνδεδεμένες με το πένθος που χαρακτηρίζει αυτή την συγκυρία για τον Χριστιανισμό και το αποκορύφωμα του παραδοσιακού εορτασμού είναι ο χορός που γίνεται στη μικρή πλατεία, μπρος στην εκκλησιά της Παναγίας, με τους οργανοπαίκτες να παίζουν τον Κάτω Χορό, αργόσυρτο και με σοβαρή διάθεση.
Αρχικά, οι άντρες καθισμένοι στο τραπέζι και με ένα κομμάτι βασιλικό στο πέτο, τραγουδούν και πίνουν, με τη συνοδεία λαούτου και λίρας. Στη συνέχεια, και καθώς πέφτει το σκοτάδι, ξεκινά ο χορός, στον οποίο μπαίνουν, σιγά-σιγά, και οι γυναίκες ντυμένες με τις παραδοσιακές γιορτινές φορεσιές τους.

Ο χορός αργός και πάντα με σταθερό βήμα και κατανυκτική διάθεση, κρατά για ώρες και η όλη ατμόσφαιρα είναι από τις ωραιότερες που μπορεί να βιώσει ο πιστός στα πανηγύρια του Αιγαίου.

Nίσυρος – Παναγία Σπηλιανή

Στην Παναγιά Σπηλιανή στη Νίσυρο, η Κοίμηση της Θεοτόκου γιορτάζεται με δύο λατρευτικές τελετουργίες. Η μία είναι η επίσημη εκκλησιαστική από τους ιερείς, οι οποίοι το Δεκαπενταύγουστο λιτανεύουν την εικόνα της Παναγίας έως το χωριό, για να ευλογήσει το πανηγύρι. Η άλλη παραδοσιακή τελετουργία γίνεται από τις μαυροντυμένες Eννιαμερίτισσες, όπως λέγονται οι γυναίκες που έχουν ταχθεί στη Θεοτόκο.

Αυτό το έθιμο ξεκινά από τις 6 Αυγούστου, όπου οι γυναίκες αυτές, προσκυνούν στο χώρο του μοναστηριού της Παναγίας της Σπηλιανής, που βρίσκεται μέσα στο κάστρο των Iπποτών και καθαρίζουν τον χώρο και τα ιερά σκεύη. Ακολουθούν αυστηρή νηστεία, κάνουν 300 μετάνοιες κάθε εικοσιτετράωρο και ψάλλουν. Το Δεκαπενταύγουστο, κρατούν τους δίσκους με τα κόλλυβα και ανοίγουν το δρόμο για την ιερή εικόνα. Το γλέντι ξεκινά τη στιγμή που η εικόνα φτάνει στο χωριό, οι Εννιαμερίτισσες αποσύρονται και οι κάτοικοι ξεκινούν τους χορούς.

Πάτμος – Επιτάφιος Παναγίας

Στο νησί της Πάτμου, το νησί της Ορθοδοξίας, όπου τα πάντα περιστρέφονται γύρω από το ιστορικό μοναστήρι της Αποκάλυψης, οι μοναχοί του τηρούν το έθιμο του επιταφίου της Παναγίας, ένα έθιμο με βυζαντινές καταβολές.
Ο χρυσοποίκιλτος επιτάφιος της Παναγίας περιφέρεται στα σοκάκια του νησιού σε μεγαλοπρεπή πομπή, ενώ οι καμπάνες του μοναστηριού και των άλλων εκκλησιών ηχούν ασταμάτητα.
ΠΑΤΜΟΣ – Η ΠΑΝΑΓΙΑ ΔΙΑΣΩΖΟΥΣΑ

Η Θαυματουργή εικόνα της Παναγιάς της Διασώζουσας στην Πάτμο, σύμφωνα με την παράδοση, έσωσε από τα χέρια των Πειρατών, τον Πάτμιο Ευστράτιο Γλυκονικήτα.Ο κ. Θεοχάρης Προβατάκης, στο βιβλίο του ΠΑΤΜΙΑΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΣΧΟΛΗ περιγράφει:
Το 1732, εποχή κατά την οποία η πειρατεία των Αλγερινών και άλλων πειρατών ελυμαίνετο τη Μεσόγειο και κυρίως τα νησιά του Αιγαίου Πελάγους, ένας Πάτμιος ονόματι Ευστράτιος Γλυκονικήτας πήγε να ψαρέψει στην παραλιακή θέση Κουβάρι όπου σήμερα υπάρχει Ασκητήριο με κηπαριά και ναΐσκο στο όνομα Ιωσήφ του Μνήστορος. Κατά την ώρα λοιπόν της αλιείας, ο Γλυκονικήτας όχι μόνο συνελήφθη, ληστεύθηκε και αιχμαλωτίστηκε, αλλά και μεταφέρθηκε στην Τρίπολη της Βόρειας Αφρικής, όπου κλείστηκε στη φυλακή από Αλγερινούς πειρατές.
Δέσμιος πλέον ο αγαθός Πάτμιος παρακαλούσε νύχτα και μέρα την επέμβαση του Θεού με τη μεσιτεία της Παναγίας της Διασώζουσας, ο ιερός ναός της οποίας βρισκόταν πολύ κοντά στο σπίτι του στη Χώρα της Πάτμου. Παράλληλα, ο χαμός του Γλυκονικήτα στο Κουβάρι οδήγησε σε μεγάλο πένθος την συζυγό του, η οποία τέλεσε, σύμφωνα με την τάξη, όλα τα μνημόσυνα του ανδρός της, τον οποίο νόμισε ότι πνίγηκε ή ότι θανατώθηκε, από ξένα κακοποιά στοιχεία.Μετά παρέλευση ικανού χρόνου ο Γλυκονικήτας από τις πολλές κακουχίες, τις ταλαιπωρίες και τις αφάνταστες στερήσεις, αδυνάτισε πολύ μέσα στη φυλακή.
Την Αγία Διασώζουσα επικαλέστηκε για την σωτηρία του. Κάποια μέρα λοιπόν κι ενώ προσευχόταν, παρουσιάζεται μπροστά του μέσα στη φυλακή μια μεγαλόσωμη, σεμνοπρεπής γυναίκα, η οποία του ζήτησε να τον ακολουθήσει. Έκπληκτος ο δέσμιος και μη μπορώντας ακόμη να εγερθεί, ρώτησε την άγνωστη γυναίκα ποιο ήταν το όνομά της και τι ιδιότητα είχε.Διασώζουσα με ονομάζουν και είμαι γνωστή σου, είπε η Κυρία Θεοτόκος και πριν καλά καλά συνειδητοποιήσει την απάντηση, ο Γλυκονικήτας βρέθηκε ξαφνικά ελεύθερος και μάλιστα στην παραλία του μικρού λιμανιού στην περιοχή Κουβάρι της Πάτμου, όπου είχε προ τριετίας συλληφθεί από τους πειρατές όταν ψάρευε.Η γυναίκα του βεβαιωμένη για το χαμό του συζύγου της τρία ολόκληρα χρόνια και εκείνος πολύ αδύνατος και πρόωρα γερασμένος από τις απερίγραπτες κακουχίες και τα βασανιστήρια, δεν τον αναγνώρισε όταν λίγο αργότερα της κτύπησε την πόρτα, και δεν ήθελε να τον βάλει στο σπίτι της. Τότε ο Γλυκονικήτας άρχισε να εξιστορεί πράξεις , γεγονότα και περιστατικά της οικογένειάς τους, με αποτέλεσμα να γίνει άμεσα δεκτός με ανεκλάλητη χαρά και ευχαριστίες προς την Παναγία .
Τέλος και προκειμένου να ευχαριστήσει την Παναγία την Διασώζουσα που τον διέσωσε, παίρνει όλα τα αργυρά σκεύη του σπιτιού τους και δημιουργεί την αργυρή επένδυση της εικόνας. Επιστρέφοντας μάλιστα από τον τεχνίτη με την επένδυση στα χέρια του, προκειμένου να καλυφθεί η θαυματουργή εικόνα, βρίσκει στο δρόμο μερικά χρυσά φλουριά, με τα οποία και επιχρύσωσε τον ασημένιο επενδυτή της Παναγίας της Διασώζουσας όπως φαίνεται ακόμη και σήμερα.
Από τότε κάθε χρόνο εκατοντάδες πιστοί, συρρέουν στην Αγρυπνία της και στην περιφορά της εικόνας της .
Patmostimes.grgr

Κάσος – Κοίμηση της Θεοτόκου

Ένα ακόμη χωριό με το όνομα Παναγία είναι ο τόπος του μεγαλυτέρου πανηγυριού της Κάσου, κάθε Δεκαπενταύγουστο. Στην τοπική εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου τηρούνται, κάθε χρόνο, όλα τα πατροπαράδοτα έθιμα κατά τον εορτασμό του Δεκαπενταύγουστου.
Εκατοντάδες Κασιώτες απ” όλη την Ελλάδα, αλλά και μετανάστες όλες τις γωνιές του κόσμου, συρρέουν στο νησί, μαζί με τους ξένους επισκέπτες, για να προσκυνήσουν στην Παναγία, να γλεντήσουν με τα πατροπαράδοτα έθιμα και να δοκιμάσουν κασιώτικα ντολμαδάκια και πιλάφι.

KΑΛΥΜΝΟΣ – H ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΟΥ ΓΛΥΚΙΟΥ

Η μεγαλύτερη θρησκευτική γιορτή του καλοκαιριού, η Κοίμηση της Θεοτόκου, γιορτάζεται αύριο σε όλη την Κάλυμνο όπου σε εκκλησιές και ξωκλήσια, σε κάθε γωνιά του νησιού, αναβιώνουν έθιμα και παραδόσεις.

Πολλά κι εδώ τα προσωνύμια που έχουν αποδοθεί στην Παναγία, ανάλογα με τον την τρόπο αγιογραφίας της εικόνας, την παλαιότητά της, τον τρόπο εύρεσής της κ.λπ.

Η Παναγιά της Χώρας η Κεχαριτωμένη, η Γαλατιανή στ’ Αργινώντα, η Κυρά Ψιλή στον Βαθύ, η Παναγιά του Γλυκιού στο λιμάνι, η Παναγιά στους Βοθύνους, η Παναγιά της Τελέντου, η Παναγιά στην Ψέριμο, η Μυρτιώτισσα και πολλά μικρά ξωκλήσια θ’ ανοίξουν αύριο τις πύλες τους για να υποδεχθούν ντόπιους και επισκέπτες από κάθε γωνιά της Ελλάδας και του εξωτερικού που θα σπεύσουν να προσκυνήσουν τη χάρη της Παναγιάς.

Στα περισσότερα οι τοπικοί σύλλογοι διοργανώνουν διάφορες εκδηλώσεις και πανηγύρια με τον θρησκευτικό χαρακτήρα να συνδέεται άρρηκτα με τη διασκέδαση και τη συμμετοχή όλων.

Ο Σύλλογος Νέων Βαθύ Αμφιπετράν καλεί όλους τους Καλύμνιους στη λιτάνευση της εικόνας της Παναγίας Κυρα-Ψηλής από την ιερή ελιά έως το μετόχι της Παναγίας, όπου μετά την παράκληση θα ακολουθήσει παραδοσιακό γλέντι με τον Μανόλη Φράγκο και δωρεάν μουούρι, προσφορά των συγχωριανών για όλο τον κόσμο.

Ανήμερα της Παναγίας θα πραγματοποιηθεί επίσης παραδοσιακό πανηγύρι στην αυλή της Παναγίας του Γλυκιού μετά τις 8:30μ.μ. με πλούσιο φαγητό, ζωντανή μουσική (Καλιδωνάκια) και παραδοσιακούς χορούς.

kalymnosola.wordpress.com

Βρίσκεται στην Ελλάδα, σε ένα ταπεινό βυζαντινό εκκλησάκι που έχτισαν στους Λειψούς το 1600 μοναχοί από την Πάτμο.

Το ονόμασαν «Παναγία του Χάρου» εξαιτίας του κειμηλίου που φιλοξενούσε. Μια εικόνα της Παναγίας που δεν κρατά τον Χριστό στην αγκαλιά της όπως συνηθίζεται αλλά τον Σταυρό με τον Ιησού επάνω του.

Είναι μια μοναδική απεικόνιση που δείχνει τον θρήνο της μητέρας και το μαρτύριο που πέρασε παραλαμβάνοντας το παιδί της νεκρό ύστερα από ένα απίστευτα σκληρό και ατιμωτικό μαρτύριο.

ΛΕΙΨΟΙ – ΤΟ ΘΑΥΜΑ ΜΕ ΤΑ ΛΟΥΛΟΥΔΙΑ ΠΟΥ ΑΝΘΙΖΟΥΝ

 

Σύμφωνα με τις μαρτυρίες, τον Απρίλιο του 1943 μια νεαρή κοπέλα, τοποθέτησε στην εικόνα της Παναγίας λευκούς κρίνους ως προσφορά στην Παναγία. Κανείς δεν γνωρίζει τι ήθελε να ζητήσει εκείνη την ταραγμένη περίοδο από την Παναγία.
Με το πέρασμα των ημερών, όπως ήταν φυσικό οι κρίνοι μαράθηκαν. Τρεις μήνες μετά, τον Ιούλιο του 1943 κάποιοι επισκέπτες διαπίστωσαν πως οι μαραμένοι κρίνοι είχαν αρχίσει να πρασινίζουν και ουσιαστικά να ξαναζωντανεύουν.

Στις 23 Αυγούστου, οπότε και γιορτάζει ο συγκεκριμένος Ναός οι κρίνοι είχαν νέα μπουμπούκια. Άνθρωποι που επισκέπτονται το μικρό εκκλησάκι της Παναγίας για να προσκυνήσουν και να θαυμάσουν την ξεχωριστή αυτή εικόνα της Παναγίας, λένε πως το θαύμα αυτό επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο την ίδια περίοδο.
Πηγή:www.tragiko.net