Ο σεβάσμιος Οίκος της Ζωοδόχου Πηγής στην Κωνσταντινούπολη και 63 Αυτής Θαύματα – Νικηφόρου Καλλίστου του Ξανθόπουλου.

web statistics

ΝΙΚΗΦΟΡΟΥ ΚΑΛΛΙΣΤΟΥ ΤΟΥ ΞΑΝΘΟΠΟΥΛΟΥ

Σύγγραμμα περί συστάσεως του σεβασμίου Οίκου της εν Κωνσταντινουπόλει ζωοδόχου πηγής, και των εν αυτή υπερφυώς τελεσθέντων θαυμάτων.

Μεταφρασθέν μεν ως εν επιτομή είς την απλήν διάλεκτον προς κατάληψιν των απλουστέρων. Επιθεωρηθέν δε, και ως οίον τε επί το βέλτιον μετανεχθέν παρά τινος ευσεβούς Ιατροφιλοσόφου. Νυν δε τύποις εκδοθέν δι εξόδων και δαπάνης του εντιμοτάτου και φιλελεήμονος ΚΥΡΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΠΡΟΣΚΥΝΗΤΟΥ. Όπως είη η Βίβλος αύτη πρός ιδίαν αυτού και των άλλων ευσεβών ψυχικήν ωφέλειαν.

Εν τω εις το Μαχμουτπασάχανι Ελληνικώ Τυπογραφείω. Εν έτει 1812.

ΣΤΙΧΟΙ ΕΙΣ ΤΗΝ ΖΩΟΔΟΧΟΝ ΠΗΓΗΝ

Το ύδωρ είναι άριστον και ο σοφός το λέγει
Όθεν κι” από τα φυσικά στοιχεία το εκλέγει.
Ύδατος προτερήματα ποίος δεν τα γνωρίζει
Ότ” είν αυτό ζωοποιόν έκαστος το ψηφίζει.
Ύδωρ το καθαρώτατον σ” όλην αυτήν την φύσιν
Τελεί πολλά φαινόμενα δείχνει σοφίας βρύσιν.
Δι” αυτού κι” η δύναμις η ύψιστος παρέχει
Ουράνια χαρίσματα, κανείς ας μην επέχη.
Λουτρόν το ύδωρ γίνεται ψυχικών μολυσμάτων
Και σώματος αγιασμός κατά των μιασμάτων.
Κ” η Θεοτόκος δι αυτού υπερφυώς δεικνύει,
Ενταύθα πολλά δυσίατα ευκόλως θεραπεύει,
Ψυχής και σώματος πληγάς αρρήτως ιατρεύει.
Λοιπόν με πίστιν ευσεβή το ύδωρ εκρροφείτε
Της ζωοδόχου μας πηγής δια να ιαθήτε.

ΥΠΕΡΥΜΝΗΤΕ Κυρία Θεοτόκε.

Έκαστος όπου σώζεται, εκεί δικαίως και προστρέχει. Δια σου η σωτηρία ημών και απολύτρωσις Θεόνυμφε Δέσποινα, επί σοί άρα και προστρέχομεν μετα Θεόν, την χαρμόσυνον του Γαβριήλ σοι ωδήν προσαγοντές. Χαίρε η τέξασα τον Σωτήρα του κόσμου. Χαίρε η τα επίγεια τοις ουρανίοις συνάψασα. Χαίρε η Μήτηρ του Θεού η πρεσβέυουσα υπέρ ημών, και πάντων των του λαού αγνοημάτων, πολλά γαρ ισχύει δέησις Μητρός προς ευμένειαν Δεσπότου. Σύ δήπουθεν προς τοις άλλοις πολλοίς τε και μεγάλεις ευεργετήμασιν, εχαρίσω ημίν και δώρημα μέγιστον, και ως θησαυρόν ακένωτον τα θαυμάστα νάματα της παρ” ημίν ζωοδόχου πηγής, εν η εμφιλοχωρείς αριδήλως, την ιεράν σου καταπέμπουσα χάριν, του ιάσθαι τα των αυτή μετά πίστεως προστρέχοντων πάντων ανθρώπων νοσήματα, ών τινών τας θαυμασίους θεραπείας εξιστορεί αυτή η δέλτος, η και δικαίως ήδη επί σοι ανατίθεται, προσαγομένη ταπεινώς εις τους αχράντους σου πόδας παρ” εμού του ικέτου των κάτω
που όντων και αφανών, η τινι γαρ ποτε εννομώτερον ανατεθείη, ειμή επί σοι Κυρία μου Θεοτόκε? ητις επισκέπτεις, και επισκιάζεις το τοιούτον ζωηρόν τε και ουράνιον ύδωρ. Συ γαρ εί ο δοξάζων τον ιερόν τούτον οίκον, ένδοξος οίκος γενομένη, εν ω κατώκησεν ο ύψιστος , και είδον και ιδού πλήρης δόξης ο οίκος Κυρίου ον είδεν ο Ιεζεκιήλ. Επί σοί εποίησε μεγαλεία ο δυνατός, και κράτος εν βραχίονι αυτού, κατα τον Προφητάνακτα, και έσωσε των ανθρώπων το γένος. Συ υπάρχεις η προεικονιζομένη εκείνη κιβωτός, εν η περιείχετο η χρυσή στάμνος, αι πλάκες της διαθήκης, και η ράβδος του Ααρών, υφ” ης επλήγη καιρίως η ιοβόλος κάρα του βροτοκτόνου διαβόλου. Ενεκά σου το άσμα των ασμάτων προηγόρευσε , τις αύτη η προκύπτουσα, ωσεί όρθρος? κηρίον αποστάζουσα χείλεσι, μέλι και γάλα υπο την γλώσσα σου. Συ πάντως Κυρία Θεοτόκε σκέπη εί και προστασία, ουχ ότι του ζωηρρύτου τούτου νάματος , αλλά και παντώς του γένους των Χριστιανών.

Επί σοί καγώ ο ελάχιστος ανατίθημι ταύτην την απαρχήν της ευλαβείας μου, τόδε της παραφράσεως βιβλίδιον, διηγούμενον τα ιερά σου θαυμάσια, εφ’ών εν πλατεί στόματι απανταχού κηρυχθώσι, και γένωνται ως λύχνος διαλάμπων τοις ποσί των ανθρώπων, και φως ζωηρόν ταις τρίβοις αυτών. Προσάγω δε τούτο απλούν και απέριττον κατ’εμέ τον εκφράσαντα, αμαθή όντα και ευτελή, μετά πολλής μέντοι ευλαβείας μου δώρον οφειλόμενον, όπερ υπό την σην διατελούν ιεράν σκιάν, ανώτερον γενήσεται παντός ψόγου, και άθικτον ταις ενέδραις της γλωσσαλγούς αθεΐας. Δέξαι τοίνυν, δέομαι , Κυρία Θεοτόκε, η όντως πηγή των αφθόνων ρείθρων του απείρου ελέους ταύτην αυτήν μοι την παραμικράν προσφοράν, και είθε μοι αντιβραβεύσεις ου πλούτον, ου δόξαν κοσμικήν, ειμή την τελείαν ειρήνην ψυχής ομού τε και σώματος, εμοίτε και παντί τω κόσμω, αυτάρκειαν των αναγκαίων αγαθών εν τω παρόντι βίω, εν δε τω μέλλοντι την απόλαυσιν των αιωνίων αγαθών, α ητοίμασεν ο μονογενής Υιός του Θεού, και Φιλάνθρωπος Σωτήρ ημών Ιησούς τοίς αγαπώσιν αυτόν, γένοιτο γένοιτο!

Ο διάπυρος εν ευλαβεία ικέτης αυτής και οικτρός δούλος
Πρώην Σταγών Παΐσιος.

ΤΟΙΣ ΑΝΑΓΙΝΩΣΚΟΥΣΙ

Το Βιβλιάριον τούτο, ποθητοί μοι ομογενείς και συμπολίται, διαλαμβάνει περί συστάσεως της παρ” ημίν ζωοδόχου πηγής περί του εν αυτή θαυμασίου ύδατος, και περί των θαυμάτων όπου υπερφυώς και υπέρ πάσαν έννοιαν ανθρωπίνην τελούνται εις αυτήν, με την χάριν της αειπαρθένου Μαρίας και Θεοτόκου, προς παρηγορίαν του ανθρωπίνου γένους. Περί της οποίας Θεοτόκου δεδοξασμένα πανταχού ελαλήθη, ότι εγέννησεν εκ Πνεύματος αγίου τον ίδιον Υιόν και Λόγον του Θεού τον Κύριον ημών Ιησούν Χριστόν , τον δόντα εις ημάς διά πολλών θεοπρεπών θαυμασίων, μετά τον Μωσαϊκόν νόμον, και αυτόν δή τον Ευαγγελικόν, εις τον οποίον συνίσταται αναντιρρήτως όλη η ανθρώπινος ευδαιμονία . Ευρίσκεται μεν το Βιβλιάριον τούτο εκδεδομένον , πλην με το να είναι είς δεινήν φράσιν Ελληνικήν , το καταλαμβάνουν πολλά ολίγοι. Όθεν ο Θεοφιλέστατος πρώην άγιος Σταγών Κύριος Παΐσιος, διά την μεγάλην ευλάβειαν όπου έχει πρός την Θεοτόκον, και διά την ψυχικήν του σωτηρίαν, επεχειρίσθη να εκθέση αυτό ατρύτοις πόνοις εις αυτήν την απλουστέραν των Ελλήνων
διάλεκτον , και να το εκδώση εις τύπον , δια να είναι προχειροτέρα και ευκαταληπτοτέρα η ψυχωφελής αυτού μεταχείρησις. Προς τούτοις πρέπει να διηγηθώ ενταύθα και τι άξιον περιεργείας , οπού ηκολούθησεν εν ώ ήτον να γίνη η παρούσα έκδοσις , και να αφήσω είς τους αναγινώσκοντας να κρίνουν απαθώς , αν και τούτο δεν πρέπη να θεωρηθή ως ένα από τα θαύματα αυτής της ζωοδόχου πηγής.

Έχει δε ούτως. Ο ρηθείς άγιος Σταγών θέλων να εκτελέση αυτήν την έκδοσιν , αφ” ού επήγεν είς άλλους , επήγεν και είς κάποιον Ιωάννην άνδρα θεοσεβή , και με ευλάβειαν εις τα θεία, διά να ζητήση και από αυτόν κάποιαν βοήθειαν. Ούτος μεν δεν απεποιήθη διόλου την θεάρεστον αίτησιν της Θεοφίλιας του , ηθέλησε δε να αναγνώση πρώτον το Βιβλίον , και έπειτα να κάμη μερικήν τινα συνδρομήν. Άρχισε να το διαβάζη, και αμέσως την ερχομένην ημέραν πίπτει εις μίαν ασθένειαν όπου οι περισσοτέροι των Ιατρών τον άφησαν ως απηλπισμένον. Εις τοιαύτην κατάστασιν ευρισκόμενος , χωρίς να αναβάλλη καιρόν , διά κάθε ενδεχόμενον , επεχειρίσθη ιδίοις αναλώμασι την έκδοσιν του Βιβλίου αυτού , με απόφασιν διά να το αφιερώση εις τον ιερόν ναόν αυτής της ζωοδόχου πηγής , εξαιτούμενος το μέγα και πλούσιον έλεος της Θεοτόκου ψυχικώς τε και σωματικώς. Και ούτω διατεθής , στέλλει ευθύς άνθρωπον είς τον ιερόν αυτόν ναόν της Θεοτόκου , φέρει ύδωρ από εκεί , και πίνων κατα συνέχειαν ακορέστως και με πίστιν από αυτό , άρχισε κατ” ολίγον να
αναλαμβάνη , όχι μόνον από εκείνην την τότε συμβάσαν είς αυτόν οξέαν ασθενείαν, αλλά και απο εν χρονίκον πάθος όπου ήδη σχεδόν εικοσιπέντε χρόνους τον έθλιβε. Και είς τούτον τον τρόπον με την βοήθειαν της Θεοτόκου ιδού έλαβε πέρας η έκδοσις του Βιβλιαρίου αυτού , προς ιδίαν του ρηθέντος Ιωάννου σωτηρίαν , και ωφέλειαν των συναδέλφων του Χριστιανών , και μάλιστα των ευρισκομένων εν τε τοις Ιατρείοις ( οσπηταλίοις ) , και εν ταις φυλακαίς , όπου κατά την θεάρεστον γνώμην όλου σχεδόν του γένους εξοδιάζεται πρός τοίς άλλοις , και το εισόδημα αυτού του ιερού ναού της ζωοδόχου πηγής.

Είθε δε και διά της προς τους ασθενείς και τους εν φυλακή αυτής προμηθείας, συγκαταταχθείμεν τοίς εκ δεξιών προβάτοις εν τη ημέρα εκείνη τη φοβερά , κατα το Κυριακόν λόγιον.

Δέξασθε λοιπόν και αυτό το Βιβλίον ευμενώς και φιλοφρονως , ω ευσεβείς και φιλόχριστοι , εντρυφώντες και εις αυτό προς ψυχικήν τε και σωματικήν παραμυθίαν, και παρορώντες , αν και τι εσφαλμένον εύρητε εις αυτό, και εύχεσθε υπέρ της υγείας , και σωτηρίας αυτού του θεοσεβούς ανδρός Ιωάννου Προσκυνητού , ου μην δε αλλά και υπέρ αφέσεως των αμαρτιών αυτού Βασιλείου υιού Αγαπίου Ιερέως , και Μαρίνης της του Ιωάννου , όπως αξιωθώσι και της μακαρίας εκείνης ζωής της αϊδίου μακαριότητος , ης γένοιτο και πάντας ημάς επιτυχείν διά πρεσβειών της αειπαρθένου Θεοτόκου , και πάντων αγίων . Αμήν.
Ο Διορθωτής.

Λόγος διαλαμβάνων τα περί της συστάσεως του σεβασμίου Οίκου της υπεραγίας Δεσποίνης ημών Θεοτόκου, της αειζώου πηγής , έτι δε και περί των εν αυτώ τελεσθέντων υπερφυώς θαυμάτων κατά μέρος διήγησιν, αφ’ού συνέστη μέχρι της σήμερον. Συγγραφείς παρά Νικηφόρου Καλλίστου του Ξανθόπουλου.

Εάν τις οδοιπόρος απεράση από καμμίαν πηγήν , έχουσαν γλυκύ , και ψυχρόν ύδωρ , και μάλιστα φλογισμένος ων και αυτός από την καύσιν του ηλίου , και από τον κόπον της οδοιπορίας, βέβαια δεν ήθελε μακρυνθή , και παραχωρήση από αυτήν την πηγήν άνθρακας πυρός, κατά την παροιμίαν . Αλλά σύ Κυρία Θεοτόκε, εκπλύνασά με από τον συμβεβηκότα ρύπον , και καθαρίζουσα με την δύναμιν της χάριτός σου τα αισχρά έργα μου , και τας πολλάς μου αμαρτίας , και λαμπρύνουσα τον άγονόν μου νουν με την δόσιν των σών χαρίτων, αξίωσόν με να κοινολογήσω εις όλους τα ζωηφόρα σου ρείθρα, και να τα επιστάξω εις τα ώτα των διψόντων και δεομένων της παρά σου αμετρήτου βοηθείας, διότι ελπίζων εις την ασφαλή προστασίαν σου, θαρρώ να διηγηθώ τα άπειρα θαυμάσιά σου και τεράστια. Λοιπόν γένου προστάτις και οδηγός του λόγου μου, διά να δυνηθώ να πλεύσω εκτός ναυαγίου και κινδύνων εις το μέγα πέλαγος των ζωηρρύτων θαυμασίων σου, με το να είναι τολμηρόν το να επιχειρισθώ τοσούτον μέγα έργον, και να φθάσω είς λιμένα σωτήριον , δίχα της σης
βοηθείας, καθότι ευκολώτερον είναι το να μετρήση τινάς των υδάτων το πέλαγος με ένα ποτήρι , ή να αριθμήση τα σταλάγματα της βροχής , ή την ψάμμον της θαλάσσης , παρά να δυνηθή να επαριθμήση τα εδικά σου θαυμάσια…